Biografia

Malarz i grafik, ur. 11 kwietnia 1852 w Hucie Miastkowskiej koło Siedlec, zm. 27 grudnia 1936 w Warszawie. Rozpoczął studia w warszawskiej Klasie Rysunkowej u Aleksandra Kamińskiego i W. Gersona w latach 1869-1874, gdzie malował pod wpływem Gersona. Powstała wtedy kompozycja "Św. Kazimierz i Długosz" została zakupiona przez TPZSP w Warszawie. Wtedy też odbył podróż po terenach Królestwa. Polskiego oraz udał się do Wiednia na Wystawę Powszechną w 1973, gdzie spotkał się ze współczesną sztuką europejską. W 1875 udał się na dalsze studia do Monachium, gdzie w pracowni A. Agnera poznał tajniki sztuki portretowej i malarstwa historycznego. W 1877 wrócił do kraju i w Krakowie w SSP u Matejki kontynuował edukację. W 1879 udał się do Paryża,gdziezachwycił się impresjonizmem. W latach 1879-1880 mieszkał we Lwowie. Przyjaźnił się z Adamem Chmielowskim. Następnie mieszkał w Warszawie, skąd często podróżował na Ukrainę, gdzie podejmowano go we dworach jako uznanego artystę. W 1895 przeniósł się do Krakowa w którym pracował jako profesor SSP. Wiele podróżował po Europie i nadal wracał na Ukrainę. W 1897 został współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", od 1898 był kierownikiem artystycznym czasopisma "Życie". W 1911 zrezygnował z profesury poświęcając się całkowicie sztuce. W 1916 służył w Legionach Polskich, powstała wtedy teka litografii o tematyce legionowej. Za duże dary dla Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu otrzymał majątek w Gościeradzu. W 1. połowie lat 20. stworzył swoje najwybitniejsze litografie, głównie zimowe studia drzew. Od 1929 mieszkał w Poznaniu, skąd dojeżdżał do Warszawy jako profesor grafiki w SSP. Był wszechstronnie uzdolniony. Rozpoczął jako malarz scen historycznych, realistycznych scenek buduarowych. Paryż obudził w nim fascynację światłem i kolorem, czego efektem były sceny z ukraińskimi chłopami i rybakami malowanymi o wschodzie lub zachodzie słońca. Operował wtedy śmiałą paletą barw. Od 1895 płótna stały się niemal monochromatyczne. Narodziły się inspiracje symboliczne, powstał wtedy cykl wawelskich sarkofagów. Na początku wieku powrócił do zachwytu nad naturą malując pejzaż górskie, zwłaszcza tatrzańskie oraz krajobrazy ukraińskie. Zaczął się posługiwać pastelem. Paletę rozjaśniła się po powrocie z Hiszpanii w 1905 roku. W 1908 powstał cykl pejzaży nadmorskich. W celach zarobkowych malował portrety i martwe natury. W swej wersji postimpresjonizmu łączył realistyczne podejście do formy i wielką wrażliwość na ulotne wartości waloru i barwy.
Leon Wyczółkowski